گذرگاه سرویس سازمانی
در عصر حاضر تنوع ارتباطات و تعاملات سامانههای نرمافزاری سازمان ها با خدمات و سامانه های داخلی و بیرون از سازمان بخصوص در سطح دولت، سازمان ها را وادار به ایجاد تعامل پذیری سامانه ها نموده است. با افزایش حوزههای کاربرد فناوری اطلاعات در سازمانها، «تعامل پذيري» به مسئله مهمی برای فناوری اطلاعات سازمان ها تبدیل شده است.
در فرایند تعاملپذیری می بایست با مسائلی نظیر پیچیدگی معماری تلفیق، ساختار تعامل و مدل ارتباط، و همچنین ساختار جریان گردش اطلاعات در سطوح مختلف، مواجه شده و پاسخ مناسبی ارائه نمود. همچنین، پایایی خدمت و ارائه بالاترین سطح پاسخگویی، از جمله مسائل مهم و حیاتی در فرایند یکپارچه سازی و تعامل پذیری سامانه های سازمانی است که اگر به درستی طراحی و اجرا نشود، می تواند کسب و کار سازمان را تحت تاثیر قرار دهد.
مشکلات پیشروی سازمانها در تعامل پذیری سامانهها
هنگامی که سازمانها برای تعامل پذیر ساختن سامانهها مسیرهای یکپارچگی غیر مستند، پیچیده و غیر استاندارد را انتخاب میکنند و هر اتصال به جای دید کلی معماری به صورت محلی در نظر گرفته میشود، مشکلات زیر رخ میدهند:
2. افزایش هزینه های نگهداشت و پشتیبانی
4. عدم امکان کنترل دسترسی سرویسگیرندگان به سرویسها و اطلاعات
6. دشواری تغییرات و عدم امکان استفاده مجدد از مولفهها
8. افزونگی دادهها
1. بالارفتن پیچیدگی های فنی تبادل سرویس ها با معماری سنتی
3. عدم امکان مدیریت ارتباطات مابین سرویسدهندگان و سرویسگیرندگان
5. عدم امکان اعمال یکپارچه و صحیح مولفهها و سیاستهای امنیتی
7. استفاده از انتقال فایل batch(معمولا غیر خودکار)
با بالارفتن تعداد سامانههای مرتبط در یک سازمان، پیچیدگی تعاملات و ارتباطات سیستمی آنقدر افزایش خواهد یافت که امکان توسعه خدمات الکترونیکی و بروزرسانی یا ارتقاء سامانههای کاربردی بسیار پرهزینه و گاهاً غیر ممکن میشود.
در نتیجه چنین وضعیتی، با وجود تلاش برای یکپارچه سازی تعاملات سامانهها، در عمل دغدغه و فعالیت عمده متصدیان امر چه در سطح مدیریتی و تصمیمگیری، و چه در سطح کارشناسی و اجرا، به برطرف نمودن مشکلات ناشی از وضعیت فوق الذکر سپری میشود. همچنین ضمن صرف هزینههای مالی و زمانی بسیار، اثر بخشی فناوری اطلاعات سازمان را در سطح کلان تحت تأثیر چشمگیر قرار گرفته و منجر به طی شدن مسیری اساسا متفاوت در توسعه فناوری اطلاعات سازمان خواهد گشت.
چنین وضعیتی به مثابه یک کلاف سردرگمی بوده که حل مسئله را پیچیده کرده است. جایگزینی این وضعیت با راهکاری زیربنایی و پاسخگو، نه تنها پرهزینه نبوده، بلکه با حذف مشکلات و پیچیدگیهای ناشی از توسعههای محلی، و تغییر ساختار ارتباطات و تعاملات سامانهها، سرعت تعاملات را بشکل چشمگیری افزایش داده و مقرون به صرفه خواهد بود! دست یافتن به راه حل مطلوب، نیازمند اتخاذ رویکردی جهان شمول نسبت به تمام جوانب و زاویه نگاه صحیح به مسئله است.
گذرگاه سرویس سازمانی (ESB)، راهکار جامع تعامل پذیری!
هنگامی که سازمانها برای تعامل پذیر ساختن سامانهها مسیرهای یکپارچگی غیر مستند، پیچیده و غیر استاندارد را انتخاب میکنند و هر اتصال به جای دید کلی معماری به صورت محلی در نظر گرفته میشود، مشکلات زیر رخ میدهند:
گذرگاه سرویس سازمانی (ESB: Enterprise Service Bus) به عنوان راهکاری شناخته شده به منظور ایجاد یکپارچه سازی و تعامل پذیری سامانههای سازمانی با ایفای نقش در قالب یک گذرگاه یا «هاب» در مرکز بستر جریان تبادل اطلاعات در میان تمام سامانه ها و برنامههای کاربردی درون و برون سازمانی، تبادل پیام میان آنها را تسهیل نموده و هر تعاملی بین سامانههای سازمان را با هر سطح امکانپذیر نماید. ESB به عنوان یک واسطه، مسیریابی انتقال دادهها را برعهده میگیرد و اجازه میدهد برنامهنویسان سازمانی فقط روی منطق برنامه کاربردی خود تمرکز کنند.
گذرگاه سرویس سازمانی(ESB)، یک میانافزار است که به عنوان بزرگراهی از جریانهای اطلاعاتی، امکان برقراری ارتباط بین برنامههای کاربردی را تنها با یکبار اعمال تغییرات آنهم جهت پیکربندی و اتصال به این گذرگاه، فراهم میسازد. گذرگاه سرویس سازمانی نقش ایجاد و مدیریت سرویسها و علیالخصوص وب سرویسهای مختلف، مسیریابی، تبدیل محتوا، تبدیل پروتکل ارتباطی و افزایش مقیاسپذیری آنها را بر عهده دارد.
ESB بعنوان یک بستر در مرکز نقشه گردش اطلاعات سامانههای سازمان، با یکپارچهسازی جریان گردش اطلاعات بطور جامع، امکان تعاملپذیری در هر سطحی را برای تمامی سامانهها فراهم میآورد. ESB با کمترین سربار و بیشترین سطح پاسخدهی، مستقل از مقیاس فناوری اطلاعات سازمان و تعداد سرویسها، تبادل اطلاعات بین سامانهها را بطوری که سامانهها بتوانند در قالب یک ساختار مشخص و قابل فهم برای تمامی طرفین، به تبادل اطلاعات بپردازند، امکانپذیر میسازد.
ESB به عنوان راهکاری جهت یکپارچهسازی و تعاملپذیری برنامههای کاربردی و خدمات زیرساختی ایفای نقش نموده و با متحول ساختن ساختار تعامل سامانهها بطور زیربنایی، توپولوژی جدید و خدمت زیرساختی نوینی در جریان گردش اطلاعات سازمان به ارمغان میآورد. از این رو، گذرگاه سرویس سازمانی بعنوان راهکاری جامع و جهان شمول در حوزه تعاملپذیری در دنیا شناخته شده است.
معماری ESB، با ایجاد یک بستر هوشمندانه باعث بالا رفتن مقیاس پذیری می شود. همچنین ESBبا یکپارچه کردن سامانههای موجود در سازمان، با کمک قابلیتهای ارتباطی از پیش طراحی شده، براحتی امکان تعامل آنها را با برنامههای جدید فراهم می نماید. ESB ها علاوه بریکپارچهسازی، ابزارهای قدرتمندی برای انتشار، مدیریت و پایش، در زمان اجرا دارند و محیط گرافیکی آنها بستر بسیار کارآمدی را برای پیادهسازی سناریوهای مختلف یکپارچهسازی فراهم میآورد.
دستاوردهای بکارگیری گذرگاه سرویس سازمانی
از مزایای راهاندازی ESB میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
2. رشد چابکی سازمان با استفاده از یکپارچگی سرویسهای نرمافزاری و بانکهای اطلاعاتی
4. افزایش امنیت ارتباطات نرم افزاری سازمان
6. مدیریت و مانیتورینگ وب سرویسها و ارتباطات نرم افزاری در سازمان
8. تحلیل رویدادهای پیچیده
1. اتصالات مبتنی بر استاندارد
3. یکپارچه سازی فراگیر
5. یکپارچه سازی قابل اطمینان
7. کاهش هزینه های توسعه و یکپارچه سازی
9. مانیتورینگ سطح سرویس